گره تامین مالی پروژه های نفتی ایران در دستان اژدهای زرد| رقم فاینانس های چینی۶ برابر بانک جهانی است

بازار؛ گروه آب و انرژی: چین موافقت خود را برای فاینانس پروژه‌ های بزرگ در بخش هایی همچون انرژی اعلام کرده است. این خبر در شرایطی اعلام شده که حوزه انرژی با بحران شدید منابع مالی دست و پنجه نرم می کند و نا ترازی های در حوزه هایی همچون گاز و برق چالش های فراوانی را برای اقتصاد ایران به وجود آورده است. طبق گفته های جواد اوجی وزیر نفت در صحن علنی مجلس، ما در حوزه گاز به ۸۰ میلیارد دلار برای سرمایه‌ گذاری نیاز داریم تا میادین مشترک و بخش‌ هایی از فازهای پالایشگاه پارس جنوبی را که توسعه پیدا نکرده و سایر میادین مستقل گازی را توسعه بدهیم. البته او پیش‌ از این هم گفته بود که با توجه به بررسی‌ ها در هشت سال آینده در چهار شرکت اصلی نفت و گاز برای تکمیل پروژه‌ های خود به ۲۴۰ میلیارد دلار سرمایه‌ گذاری نیاز دارند و اگر در این صنعت سرمایه‌ گذاری تداوم نداشته باشد، در آینده باید شاهد واردات گاز و فراورده‌ های نفتی به کشور باشیم.

اما مشکل اینجاست که امکان تامین این حجم از سرمایه از منابع داخلی وجود ندارد. از طرفی تحریم ها هم دسترسی به منابع خارجی را محدود کرده است.

در چنین شرایطی اعلام خبر تامین مالی از طرف چین می تواند روزنه امیدی است که می تواند جانی دوباره به صنعت اول اقتصاد بخشد. از طرفی آمارهای منتشر شده نشان می دهد که مقدار فاینانس چینی در سال ۲۰۲۱ حدود ۶ مقداری است که بانک جهانی تامین مالی کرده است.

روح الله کهن هوش نژاد تحلیلگر بازار انرژی درباره جایگاه چین در تامین فاینانس پروژه های نفتی به بازار می گوید: پروژه های نفت و گاز نیازمند سرمایه گذاری بسیار بزرگی هستند که معمولا کشورها به تنهایی قادر به تامین مالی آنها نیستند؛ به همین دلیل بحث فاینانس و سرمایه گذاری خارجی در این پروژه ها بسیار پر رنگ است. چرا که اساسا بدون این سرمایه گذاری های عظیم امکان پیشبرد اهداف این صنعت وجود ندارد.

آخرین آمار منتشر شده از سوی بانک جهانی در سال ۲۰۲۲ این کشور در حال حاضر بزرگترین فاینانسور دو جانبه در دنیاست

او در ادامه به دلایل اهمیت فاینانس خارجی در صنعت نفت، گاز و پتروشیمی ایران اشاره کرد و افزود: امروز میادین فعلی نفت و گاز ما به سرمایه گذاری زیادی برای جلوگیری از افت فشار و افزایش ضریب بازیافت نیاز دارد که اتفاقا از اهمیت بالایی برخوردار است. متاسفانه هم اکنون بسیاری از چاه های و میادین ما در وضعیت بسیار نگران کننده ای قرار داشته و نگرانی های بسیاری درباره مقدار تولید و برداشت در سال های آینده وجود دارد. جدای از این کشف میادین جدید هم نیاز به سرمایه گذاری بالایی نیاز دارد.

این تحلیل گر بازار انرژی درباره وضعیت فاینانس در دنیا گفت: یکی از کشورهای که تامین مالی پروژه ها و فاینانس بسیاری از پروژه ها را بر عهده داشته، کشور چین است. بر اساس آخرین آمار منتشر شده از سوی بانک جهانی در سال ۲۰۲۲ این کشور در حال حاضر بزرگترین فاینانسور دو جانبه در دنیاست.

کهن هوش نژاد با بیان این نکته که اگزیم بانک چین و بانک توسعه چین دو نهاد بزرگ اصلی تامین مالی هستند، اظهار داشت: این دو نهاد در سال ۲۰۰۸ تا ۲۰۲۱ حدود ۵۰۰ میلیارد دلار تعهد فاینانس در دنیا ایجاد کرده اند که عمده این تعهدات در قالب ایجاد زیر ساخت برای طرح های کمربندی و جاده ها بوده است.

ایران صدر نشین جذب فاینانس های چینی در سال های گذشته

او در ادامه به آمار دیگری درباره نقش و جایگاه چین در تامین مالی پروژه ها اشاره کرد و افزود: آماری که از سوی مرکز سیاست گذاری توسعه جهانی دانشگاه بوستون در ژانویه در ۲۰۲۱ در مورد وضعیت فاینانس در سراسر جهان منتشر شده نشان می دهد که در سال ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۷ بالاترین رقم تعهد فاینانس از سوی چین مربوط به ایران بوده است.

در سال ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۷ بالاترین رقم تعهد فاینانس از سوی چین مربوط به کشور ما بوده، آمارها نشان می دهد که رقم فاینانس جذب شده در آن سال ها ۲۸ میلیارد دلار بوده است

او مقدار فایناس پروژه های ایرانی توسط چینی ها را در آن سال ها حدود ۲۸ میلیارد دلار اعلام کرد و افزود: بعد ایران روسیه با رقم فاینانس ۲۷ میلیارد دلار در جایگاه دوم قرار داشت. البته این تعهدات در سال های گذشته کاهش پیدا کرده و کشورهای دیگری جای ایران را گرفته اند این در حالی است که روسیه همچنان توانسته جایگاه خود را حفظ کند و یکی از چند کشور نخست در جذب فاینانس های چینی است. جالب است که بدانید از سال ۲۰۰۸ تا ۲۰۲۱ روسیه با ۵۸ میلیارد دلار فاینانس در صدر جذب فاینانس ها قرار داشته است.

این کارشناس انرژی در ادامه درباره سهم پروژه های نفتی از فاینانس های چینی گفت: در سال ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۷ حدود ۶۰ میلیارد دلار از فاینانس چینی ها به شرکت های دولتی نفتی اختصاص پیدا کرده که این نشان دهنده اهمیت نفت و گاز برای این کشور است.

سهم چینی ها از فاینانس از بانک جهانی هم فراتر رفت

کهن هوش نژاد با اشاره به اینکه بانک جهانی از گذشته یکی از نهادهای توسعه ای در دنیا به شمار می آمده که وام های مختلفی را به کشورها می داده و پروژه هایی را هم با اهداف مختلف فاینانس می کرده است، اظهار داشت: از نیمه ۲۰۱۷ به بعد فاینانس چینی توانسته از وام های بانک جهانی پیشی بگیرد. طوری که تا پایان ۲۰۲۱ فاینانس چینی بیش از ۶ برابر بانک جهانی شده است.

مقدار فایناس های چینی در سال ۲۰۲۱ بیش از ۶۰ میلیارد دلار بوده حال آنکه فاینانس های صورت گرفته از سوی بانک جهانی به کمتر از ۱۰ میلیارد دلار کاهش پیدا کرده است

او ادامه داد: مقدار فاینانس های چینی در سال ۲۰۲۱ بیش از ۶۰ میلیارد دلار بوده این در حالی است که فاینانس های صورت گرفته از سوی بانک جهانی به کمتر از ۱۰ میلیارد دلار کاهش پیدا کرده است. به نظر می رسد که فاینانس چینی برای پروژه های نفت و گاز می تواند تغییرات بزرگی در صنعت نفت و گاز ما ایجاد کند و ما باید تمام تلاش خود را به کار گیریم تا این فرصت پیش آمده به بهترین نحو استفاده کنیم.

منبع: tahlilbazaar-207251